Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het slijmvlies van de baarmoeder buiten de baarmoeder groeit, wat vaak resulteert in hevige pijn en allerlei hormoonproblemen die voor een eerste alinea in een blogartikel teveel zijn om op te noemen. Hoewel het (nog) niet kan worden genezen, kan endometriose worden behandeld op andere manieren om de symptomen van endometriose te verlichten.
Laten we eens samen kijken hoe we endometriose behandelen kunnen!
De medische route
Als je eenmaal weet dat je endometriose hebt, zal je waarschijnlijk de standaard oplossingen hebben gekregen: pijnstillers, de anticonceptie pil, andere hormoontherapieën of zelfs een laparoscopie. Een van de behandelingen voor endometriose is operatie waarbij de ontstekingen grotendeels worden weggehaald. Ik zeg grotendeels, want zelf heb ik ook zo’n operatie gehad en konden ze niet alles weghalen. Uiteindelijk had die operatie voor mij weinig resultaat, maar dit kan natuurlijk per persoon verschillen.
Een hysterectomie wordt niet zomaar gedaan en heeft ook allerlei gezondheidsgevolgen en zie ik daarom dus ook niet als een optie.
Verder kwam ik er zelf in de medische wereld ‘niet uit’. Ik werd letterlijk naar huis gestuurd met de woorden ‘er is niets meer wat we voor je kunnen doen.’ Het heeft heel wat tijd en moeite gekost, maar ik weet inmiddels beter. Ik kan nu tot mijn grote opluchting zeggen dat ik controle heb over mijn endometriose, in plaats van de endo over mij.
Je kan je symptomen verlichten!
Laat je niet van de wijs brengen, dat endometriose iets is waar je mee moet ‘leren leven’. Ik zelf heb dit lange tijd geloofd en heb daarom onnodig pijn geleden. Laten we kijken naar een aantal opties.
Pijnstillers
Er worden voor endometriose verschillende pijnstillers ingezet. Hoewel deze kunnen helpen om de pijn ’te doorstaan’, helpen ze jouw lichaam verder niet of stoppen ze endometriose groei. NSAID’s (zoals ibuprofen) veroorzaken bij langdurig gebruik een verminderde darmflora, met soms een ‘lekkende darm’ als gevolg.
Anticonceptiepil
De pil is een klassiek voorbeeld van symptoombestrijding. Met de pil kan je voorkomen dat je menstrueert (want met de pil leg je je hele cyclus plat) en wellicht kan je de ergste endo pijn vermijden. Helaas vermindert ook de pil de endometriose niet. Met de bijwerkingen die de pil geeft en als je eventueel een kinderwens hebt, is het niet de ideale oplossing maar soms wel een noodzakelijke.
Zoladex
Zoladex is een hormoonbehandeling waarbij een arts in staafje in je huid zet. Het staafje geeft langzaam gosereline af, wat de aanmaak van geslachtshormonen remt. Bij endometriose wordt Zoladex maximaal een half jaar gegeven, omdat het anders teveel bijwerkingen geeft. Als je benieuwd bent naar dit middel en de effecten ervan: deze collega endo vrouw heeft er een blog over geschreven.
Bio-identiek progesteron en progesteron crème
Bio-identiek progesteron (dus niet synthetisch zoals in de anticonceptiepil) bestaat in de vorm van Utrogestan. Hiervoor moet je wel eerst bij je huisarts zijn die het recept kan schrijven. De progesteron crème is wel vrij verkrijgbaar. Hoewel endometriose gelijk staat aan oestrogeendominantie en progesteron te kort, zou ik niet zomaar deze twee opties gebruiken. Je hormoonhuishouding is een harmonieus orkest en daar zou ik niet zomaar allerlei dingen aan gaan toevoegen of wijzigen. Progesteron kan namelijk ook in andere hormonen worden omgezet als jouw lichaam dat nodig heeft (bijvoorbeeld het stress hormoon cortisol). Dan heeft smeren dus geen zin.
Zwangerschap
Lang werd zwangerschap als oplossing voor endometriose gezien. Wat raar. Mij lijkt een zwangerschap de oplossing bij een kinderwens, maar goed. Het is wel zo dat vrouwen met endometriose tijdens hun zwangerschap zich beter voelen. Geen menstruaties en de verhoogde progesteron gehaltes maken de zwangerschap ‘een opluchting van endo symptomen’. Helaas betekent zwangerschap niet dat je van je endo af komt.
Alternatief endometriose behandelen
Er zijn manieren -wat je helemaal zelf kan doen- om je symptomen te (leren) beheersen. Regelmatig bewegen, gezond eten, stress verminderen en voldoende rust, kunnen allemaal een rol spelen in het verminderen van chronische pijn, hevige menstruaties, vermoeidheid, stemmingswisselingen en het verbeteren van je algehele welzijn, humeur, vruchtbaarheid en slaap.
Endometriose dieet / voeding
Met gezond eten alleen al kan je fantastische resultaten boeken. Door veel vers en biologisch en zoveel mogelijk groentes te eten, terwijl je de ‘slechte dingen’ laat staan vermindert de stress op je lichaam. De voedingsstoffen helpen je lichaam je hormoonhuishouding te reguleren, kapotte cellen te repareren, de lever te ondersteunen bij het afbreken van overtollige hormonen, aanmaken van de juiste hormonen, je weerstand te verbeteren en meer.
Reden genoeg om goed te eten, maar het is niet altijd even makkelijk. Probeer in ieder geval deze 6 producten te vermijden, dan kom je al een heel eind.
Beweging
Milde beweging helpt ontspannen, je voedsel beter verteren, afvalstoffen beter afvoeren en helpt bij het aanmaken van mitochondriën in je cellen (de energiefabriekjes van je lichaam). Hoe meer energiefabriekjes je hebt, hoe meer energie je hebt. Een wandeling na het avondeten, een stuk fietsen of rustig zwemmen helpt al.
Bovendien maak je door te bewegen endorfines aan. Endorfines zijn lichaamseigen pijnstillers. Het belangrijkste hierbij is: ga niet extreem. Teveel van je lichaam vragen is stressvol en verbruikt veel vitamines, zink en magnesium. Belangrijke stoffen voor je hormoonklieren om goed te werken.
Slaap
Tijdens je slaap herstel je. Een goede nachtrust is belangrijk voor je energielevels gedurende de dag, voor je immuunsysteem om haar werk goed te doen en voor je cellen om te herstellen. Melatonine, je slaap hormoon, speelt een belangrijke rol in je algehele hormoonhuishouding.
In een studie uit 2019 bleek dat melatonine bij ratten een vermindering in endometriose veroorzaakte. Slaap is dus ontzettend belangrijk! Hier vind je een post met meer informatie en tips.
Ontspanning
Stress is één van de grootste boosdoeners voor een harmonieuze en goed functionerende hormoonhuishouding. Stress is namelijk een staat van overleven en overleven gaat boven álles. Wanneer je moet overleven heb je geen tijd om je voor te planten, dus je kan raden dat je geslachtshormonen op een laag pitje komen te staan (net als meerdere onbelangrijke dingen zoals haargroei).
Gelukkig kunnen we de grote boosdoener cortisol naar beneden krijgen, zodat andere hormonen weer meer de ruimte krijgen. Het is daarom belangrijk dat je iedere dag wat tijd besteed aan je zelf. Wees lief voor jezelf (of klink ik dan teveel als een L’Oreal reclame?).
Bio-ritme
Ieder levend wezen op deze planeet volgt het ritme van de zon, de maan, de seizoenen, behalve wij moderne mensen (uitzonderingen daargelaten). Terwijl ons lichaam is afgestemd op licht, donker, warmte en kou. We zijn geprogrammeerd om met de wereld om ons heen te leven, door kunstlicht, altijd de verwarming op 20 graden en weinig buiten komen, staan we nog maar weinig in verbinding met ons natuurlijke ritme. Daardoor raakt ons lichaam in de war en werkt ons hormoonstelsel niet optimaal.
Vitamine D is niet alleen een belangrijke vitamine, het is ook een hormoon. Het verbetert je energie, de werking van endorfines, spierkracht en vermindert onstekingen. Vitamine D maken we aan onder invloed van de zon in onze huid en kunnen we niet tot amper uit voeding halen.
Mindset
We kunnen onszelf verdrietig denken of we kunnen onszelf gelukkig denken. Omdat ik lange tijd dacht dat ik niets aan mijn endometriose kon doen, gebeurde er ook niets. Ik zat in een ontzettend diep dal waar ik niet uit kwam, totdat ik zo boos werd! Ik wilde niet meer in dat diepe dal leven, niet meer iedere dag pijn hebben. Ik wilde er alles aan doen om beter te worden, te kunnen fietsen met mijn zoontje, naar feestjes gaan. Pas toen ik de motivatie én geloof in mijzelf vond, kon ik vooruitgang boeken. Vergeet niet wat je hoofd met de rest van je lichaam doet.
Supplementen
Omdat we endometriose hebben, heeft ons lichaam een extra zware taak erbij gekregen: het gevecht tegen de endo. Je lichaam wilt beter worden, echt waar, maar daar heeft het veel voor nodig. Veel energie en daarom dus ook meer voedingstoffen dan ‘gezonde’ mensen.
Om je lichaam te ondersteunen is aanvullen zeker nodig.
Complementaire hulpverleners
Een extra beetje hulp is vaak welkom. De volgende therapieën kunnen symptomen voor endometriose behandelen. Je hoeft ze niet allemaal te doen. Kijk of er iets tussen zit wat je aanspreekt en kies er maximaal twee uit om mee te beginnen. Osteopathie is een veel gehoord succes.
- Acupunctuur
- Aromatherapie
- Bach remedies
- Osteopathie
- Homeopathie
- Hypnotherapie
- Fytotherapie
- Massage
- Reflexologie
- Kinesiologie
- Reiki
Hoe nu verder?
Met bovenstaande tekst ben je al heel wat kennis rijker. Nu is het tijd om aan de slag te gaan. En ik heb goed nieuws: je hoeft het niet alleen te doen. In februari 2023 ben ik een online community begonnen voor iedereen met endometriose. Deze community is én blijft gratis. Het is een plek waar iedereen met endo terecht kan, om te kletsen, klagen, tips en recepten uit te wisselen en meer!
Update augustus 2023: inmiddels staan de cursussen in de online omgeving klaar voor iedereen die haar endo klachten wilt aanpakken. Lees op deze pagina meer over de cursussen en hoe je jouw klachten kan verlichten!
Hopelijk zie ik je daar!