Uit onderzoeken naar de oorzaken van endometriose komt de term dioxines vaak naar boven drijven, maar wat weten we nou eigenlijk over deze schadelijke stoffen?
Bovendien: Waar komen dioxines vandaan en wat kunnen we er tegen doen?
Wat zijn dioxines?
Dioxines bestaan uit natuurlijke verbindingen en komen dus in kleine getale voor in de natuur, bijvoorbeeld na een bosbrand. Niet alle dioxines zijn even schadelijk: van de 210 bekende zijn er 17 erg giftig. De meest giftige gevallen komen voornamelijk voor uit de verbranding van chloorhoudende kunststoffen. Bijvoorbeeld in PVC zit veel chloor.
Het probleem met dioxines is dat het door de jaren heen in het milieu terechtgekomen is. Dit gebeurde door vuilverbranding, benzine met lood, sigaretten, maar het zat ook in landbouwgif. En zoveel meer, we kunnen nog wel even doorgaan. Op deze manier zijn de schadelijke stoffen via lucht en water in ons voedsel terecht gekomen.
Het echt grote probleem is, is dat dioxines zich in lichaamsvet ophopen. Daarom hebben van ons voedsel, dierlijke producten veruit de meeste dioxines. (Planten hebben over het algemeen geen vet op hun buik of dijen). Ook bij de mens wordt dioxine opgeslagen in ons vet. Het kan maanden tot zelfs 11 jaar duren voordat het weer verdwenen is. Met alle gezondheidsrisico’s vandien.
Gevolgen voor de gezondheid
Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat dioxines in je lichaam zeker voor wat problemen kunnen zorgen. Dit zijn de gevolgen op lange termijn volgens de WHO (world health organization):
- Verminderde vruchtbaarheid
- Grotere kans op verschillende vormen van kanker
- Verstoring van het hormoonstelsel
- Verminderde werking van het immuunsysteem en/of zenuwstelsel
Nogal een serieus lijstje, al zeg ik het zelf. Echt waar, endometriose en de andere bovenstaande aandoeningen gun ik niemand! Ik schrok daarom nogal van dit lijstje. Je hoort vrijwel nooit iets in het nieuws over dioxines, terwijl ze toch vrij ernstige gevolgen voor de gezondheid kunnen hebben!
Dioxines en endometriose
Uit onderzoek met niet-menselijke primaten (apen dus) bleek dat dioxines (de TCDD variant) endometriose in deze dieren sterk te doen verergeren. Uit een studie met knaagdieren bleek ook dat dioxines het endometrium beïnvloeden, maar een sterk bewijs als oorzaak van endometriose bleef echter uit.
Dit vond ik op een andere website dat gaat over ‘humans in development’, daarmee bedoelen ze embryo’s, foetussen, baby’s en kinderen:
Several recent animal studies have suggested that developmental exposure to environmental toxicants may not only negatively affect an individual’s reproductive health but also impact the reproductive capacity of future generations’ gynecological disorder frequently associated with pain and infertility.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780123820327100426
Dit lees ik op meerdere websites van onderzoeksinstituten en gezondheidsorganisaties: er wordt een verband gevonden tussen toxische stoffen en endometriose, maar hoe de endometriose precies ontstaat is nog niet helemaal duidelijk. Wat wel duidelijk is: toxische stoffen zoals dioxines beïnvloeden de endometriose wél. Misschien is het niet de oorzaak, wat wel bewezen is dat het de boel verergerd.
Metaplasie?
In een eerdere blogpost schreef ik dat nog onderzocht wordt of endometriose weefsel cellen bevat die ‘veranderen van taak’. De cellen gaan zich dus gedragen als endometrium, maar is het niet. De cellen muteren net zoals kankercellen dat doen. Dit heet metaplasie. Deze oorzaak is zeer waarschijnlijk, maar het is niet uitgesloten als dè oorzaak van endometriose.
Borstvoeding
Ook in borstvoeding komen dioxines voor. Het WHO stelt wel dat het geven van borstvoeding nog altijd beter is dan kunstvoeding. Ik heb wel op verschillende websites gelezen dat het wordt afgeraden voor borstvoedinggevende moeders, niet teveel af te vallen tijdens die periode. Dit omdat de dioxines die waren opgeslagen in de vetmassa dan vrijkomen en in de moedermelk terecht komen.
Bestaat er een oplossing?
Minder dierlijke producten in ons menu opnemen, of zelfs helemaal veganistisch worden. Op de website van het Vlaams Instituut Gezond Leven, staat bijvoorbeeld een advies om voor kinderen onder de 6 jaar, maximaal 1 ei per week te laten eten. Het is goed om organisaties zoals Foodwatch in de gaten te houden. Zij berichten (als onafhankelijke stichting) over misverstanden in de voedselindustrie. Zo was er in 2011 bijvoorbeeld varkensvlees uit Ierland dat niet aan de regels voldeed. Deze informatie is ook terug te vinden op de website van de EU. Helemaal onderaan de pagina staat een lijst met ‘incidenten‘. Gelukkig zijn het er niet veel.
En als je rookt: stoppen! Ja, je kan het!
Oh ja, en geen puin in je tuin in de fik steken. Ik heb buurtbewoners die dat wel doen, lekker asociaal. (Jij bent een beschaafd mens natuurlijk, dus dat had ik jou niet hoeven vertellen).
Aan de dioxines die we al in ons lichaam hebben, doen we nu weinig. Het enige wat we kunnen doen, is goed voor ons lichaam zorgen. Gezond en biologisch eten zorgt ervoor dat het lichaam niet bezig is met andere stoffen af te breken waar het lichaam niets aan heeft, maar meer energie vrij heeft om de hormoonhuishouding te regelen en andere niet-bruikbare stoffen af te voeren. De galblaas moet er voor zorgen dat de dioxines in je lichaam weer afgevoerd worden.
Daarnaast kunnen we niet alleen voor ons zelf zorgen, maar ook voor de wereld om ons heen. Alhoewel het gebruik van dioxines in landbouwgif sinds 2001 wereldwijd verboden is, sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw er filters zijn voor vuilverbrandingsovens en rijdt niemand sinds 1992 meer rond met loden benzine (in Nederland dan): dat wil niet zeggen dat ze niet meer in ons milieu bevinden. Ik denk dat we onze les geleerd hebben.
Er is sinds die tijd veel verbeterd, maar wie nu durft te zeggen dat we het zo veel beter doen, noem ik gek. We kunnen niet ontkennen dat we ons nog steeds in een consumptie samenleving bevinden. Waar het milieu vaak laatste komt, als we we maar gelukkig zijn met onze spullen toch? Ik kan er echt heel verdrietig van worden, hoe sommige mensen met de wereld om zich heen omgaan.
Ik heb het milieu altijd belangrijk gevonden, maar misschien omdat ik endometriose heb des te meer. Ze noemen we ook wel eens de anti-plastic fanaticus in mijn familie. En dat klopt ook wel, vooral als het om mijn zoontje gaat. Hem gun ik geen chronische aandoening zoals ik dat heb. Better safe then sorry, toch? Er is zelfs endometriose in mannen aangetroffen, wist je dat? In ieder geval, nu weten veel mensen dat van mij en krijgt mijn kleine vaak houten speelgoed, boekjes of kleding als cadeau. En hij is daar dan ook echt heel blij mee. En daar word ik nou weer gelukkig van.
Denk jij dat je dioxines uit je leven wilt/kunt weren?
Bronnen:
- https://www.nvwa.nl/onderwerpen/dioxine
- https://ec.europa.eu/food/safety/chemical-safety/contaminants/catalogue/dioxins_nl
- https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dioxins-and-their-effects-on-human-health
